عصر سه شنبه مورخ ۱۴۰۱/۴/۱۴ «امکان سنجی مداخله دادگاه بین المللی کیفری در بحران اوکراین» در سالن کنفرانس دانشگاه خاتم النبیین شعبه غزنی مورد بحث واقع شده و در آن دکتر شمس عضو هئیت علمی دانشکده حقوق دانشگاه پردیس فارابی تهران از طریق ویبنار تحلیلات و ارزیابیهای علمی شان را در این زمینه با اساتید و دانشجوبان دانشگاه خاتم النبیین شعبه غزنی درمیان گذاشتند.
دکتر شمس ضمن اظهار خوشحالی به خاطر حضور در این ویبنار و تشکری از ریاست محترم دانشگاه خاتم النبیین شعبه غزنی، دکتر حبیبی، و همکارانش، زمینه های تاریخی و علل شکلگیری این دادگاه، به نواقص دادگاه های پیشین و مشابه اشاره نموده و با طرح بحث صلاحیتهای مداخله دادگاه بین المللی نسبت به جرمهای ژنوساید، جنایت علیه بشریت، جرایم جنگی و تجاوز به قلمرو یک کشور دیگر، به مباحث شان ادامه دادند. ایشان افزودند که این دادگاه در صورتی توان ورود نسبت به این نوع مسائل را دارد که یکی از دولتهای عضو این دادگاه خواهان مداخله شود، یا شورای امنیت سازمان ملل متحد پرونده ای را به این دادگاه ارجاع دهد و یا اینکه دادستان، با توجه به ادله ای که در اختیار دارد، بخواهد مداخله کند که این مورد خود شرایطی دارد. ماده ۱۵ فرعی اول اساسنامه دادگاه این شرایط را بیان داشته و در آن گفته شده است: دادگاه در ارتباط با دولتی حق اعمال صلاحیت دارد که عضویت دادگاه را پذیرفته و شورای امنیت هم تجاوز را احراز و تأیید کرده باشد.
ایشان پس از بیان مباحث علمی و تئوریک به قضیه اوکراین پرداخته و آن را یک تجاوز آشکار دانست که از طریق زمین، هوا و دریا صورت گرفته و اکثر مصادیق جرم در آن وجود دارد؛ اما نسبت به مداخله دادگاه بین المللی، این امکان وجود ندارد؛ زیرا هیچکدام از کشورهای روسیه و اوکراین عضویت این دادگاه را دارا نمی باشند. از سوی دیگر شورای امنیت هم از چنین توانایی برخوردار نیست؛ آنهم به دلیل حق وتویی است که روسیه برخوردار است. این حق تلاش شورای امنیت را بی ثمر میسازد. حذف روسیه از شورای امنیت هم، تا زمانی که این ساختار برای سازمان ملل باقیست، امکان ندارد. در نتیجه امکان مداخله دادگاه بین المللی در این قضیه متنفی است.
در اخیر پرسشهایی از سوی دانشجویان مطرح شده که دکتر شمس به پرسشهای طرح شده پاسخ دادند؛ همچنین استاد حبیبی از حضور دکتر شمس در این برنامه و مطالب مفیدی که ارائه دادند، سپاسگزاری نمودند.
